Utrect Blue
Synoniem: Utrechtse Blauwe
Oergraan
Utrect Blue is een bijzonder graanras, dat binnen de emmertarwe afstamt van wilde emmer. Samen met wilde eenkoorn zijn dit de vroege voorouders van de tarwe die we nu kennen. We hebben het hier dus over echte oergranen!
De Utrect Blue is een uitzondering binnen de erfgoedrassen die op deze site staan. Er bestaat namelijk nog enige onduidelijkheid of Utrect Blue ook echt in Nederland is gegroeid. Daarbij zijn de meeste erfgoedrassen die hier worden besproken geteeld tussen 1850 en 1950, maar de geschiedenis van Utrect Blue gaat veel verder terug. Ongeveer 1000 jaar v.Chr. zou het zijn geteeld op raatakkers rondom Utrecht, maar zeker weten doen we het niet. Doordat er graansoorten opkwamen met een hogere opbrengst is de emmerteelt verdrongen en in Nederland een zeldzaamheid geworden.
Geteeld in Utrecht
Door deze verre geschiedenis, is het onzeker of Utrect Blue inderdaad ook echt rond Utrecht is geteeld, of dat de naam (en het ras) toch ergens anders vandaan komt. Oude kennis wordt soms niet goed doorgegeven of veranderd in de loop van de tijd. De Nederlandse genenbank (CGN) heeft Utrect Blue verkregen van iemand uit Canada die het zo noemde, zonder de oorsprong precies te weten.
Tegenwoordig zijn er initiatieven (o.a. van Utrechts Landschap en Staatsbosbeheer) om Utrect Blue te (her)introduceren, waardoor er weer velden met een blauwe glans te zien zijn. Het gebruik van de emmerkorrel als bloem om mee te bakken geeft een wat andere smaak dan je kent van de tegenwoordig gebruikelijke granen; zoet, nootachtig en een tikkeltje bitter. Het heeft een harde kaf (schil om de korrel) en moet daarom gepeld worden. Het heeft een hoog vezelgehalte en bevat minder gluten dan bijvoorbeeld spelt. Er wordt zelfs bier van gemaakt; de Utrechtse Blauwe NEIPA.
Teeltspecificaties
Graansoort | Emmertarwe |
Type en groeiwijze | Emmer (legering gevoelig) |
Korrelkleur en vorm | Blauwe korrel, brede aar |
Lengte | 0.7 - 1.1 meter |
Zaaitijd | April t/m mei |
Oogst | Rond augustus, na afrijping korrel |